AI - Trí tuệ nhân tạo từ sơ khai đến tương lai

toringuyen0509

Well-known member
AI_tinhte_ameca_1.png

AI (Artificial Intelligence) - trí tuệ nhân tạo, cụm từ được nhà khoa học máy tính người Mỹ John McCarthy sử dụng lần đầu tiên vào năm 1955, thế nhưng khái niệm về AI đã xuất hiện từ đầu những năm 1900 dưới dạng các chương trình cơ bản để giải các bài toán.
AI_tinhte_John McCarthy.png

Nhà toán học người Anh Alan Turing (23/06/1912 - 07/06/1954), người đã phá mã quân sự nổi tiếng của Đức trong Thế chiến thứ 2, chính là người đặt nền móng cho trí tuệ nhân tạo với cỗ máy Turing của mình. Thiết bị thông minh đầu tiên có thể giải các phép tính đơn giản như căn bậc hai của các giá trị lớn hay thậm chí là có thể giải được câu đố sudoku. Lúc sinh thời, Alan Turing luôn tin rằng trong tương lai, máy tính tự nó sẽ có được trí thông minh và suy nghĩ như con người.
AI_tinhte_ALAN.png


Theo thời gian, ngành công nghệ thông tin bắt đầu phát triển và bùng nổ ở mọi mặt trong đời sống. Các máy tính giúp chúng ta xử lý mọi thứ ngày một nhanh hơn... Theo đó, AI đã trở thành một ngành công nghiệp rực rỡ trị giá hàng tỉ bảng Anh, dần dần len lỏi vào mọi lĩnh vực theo rất nhiều cách. Ngày nay, chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy các trợ lý ảo thông minh như Alexa, nhận dạng khuôn mặt trên điện thoại thông minh, phần mềm kiểm tra chính tả và thậm chí là cả đề xuất trên Netflix... đều sử dụng công nghệ AI để tìm hiểu sở thích và các hành vi của người dùng, AI học tất cả những điều này tương tự như cách não bộ của con người tiếp thu kiến thức mới.

Dần dần cùng với thời gian,máy tính phát triển và bùng nổ mạnh mẽ, ngày càng có tốc độ xử lý nhanh hơn, giá cả phải chăng hơn và có thể lưu trữ nhiều thông tin hơn. Và điểm thú vị lẫn quan trọng nhất mà là máy tính cũng có thể suy nghĩ trừu tượng, có thể tự nhận thức và đạt được khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên gần giống con người.

AI_tinhte_ameca_BCB.png

Ở cấp độ cơ bản nhất, những thông tin do các giác quan cung cấp cho não bộ bao gồm thị giác, âm thanh và vị giác, chúng đều được giải thích và đưa ra những ý nghĩa. Khi bạn nghe thấy tiếng meo meo, não bộ nhận ra tiếng ồn, sau đó phân tích và liên kết, nhận ra đó chính xác là một con mèo. Thông tin âm thanh được phát hiện bởi tai, một tín hiệu điện được tạo ra và truyền qua các tế bào gọi là tế bào thần kinh, được não dịch nghĩa và gán nghĩa.

AI hoạt động theo cách tương tự, nhưng thay vì một mạng lưới các tế bào sinh học phức tạp, nó sử dụng các thuật toán được mã hóa để tạo ra liên kết với một bộ hướng dẫn do lập trình viên đưa ra, cũng như phân tích thông tin để hoàn thành một nhiệm vụ. Một chương trình AI được cung cấp càng nhiều thông tin, nó càng tạo ra nhiều kết nối và càng hiểu rõ và phát triển tốt hơn, được gọi là machine learning - máy học. Mạng thuật toán càng phức tạp và đa dạng, thì neural network - mạng thần kinh nhân tạo lại càng có thể giải quyết các vấn đề phức tạp tốt hơn.

Hiện tại, AI được chia thành các cấp độ với khả năng khác nhau, hoàn thành một nhiệm vụ duy nhất là cấp độ cơ bản nhất của AI, có thể là bất kỳ thứ gì từ nhận dạng giọng nói cho đến tìm kiếm thông tin trực tuyến, quảng cáo chọn lọc và thậm chí là dự đoán thời tiết. Điểm khác biệt của AI và não bộ là ở sự phức tạp của chúng, mặc dù công nghệ AI có thể thông minh hơn so với con người nhờ vào lượng thông tin phong phú mà nó có sẵn từ Internet, nhưng sẽ còn một chặng đường rất dài để thực sự mô phỏng được tư duy khác biệt của bộ não con người. Hiện nay, Gato được xem là bước ngoặt của AI, nó được tạo bởi DeepMind - công ty thuộc sở hữu của Google. Gato là một mô hình AI được tạo ra để giải quyết nhiều vấn đề khác nhau và thực hiện hàng trăm tác vụ lớn nhỏ chẳng hạn như xử lý ngôn ngữ, chơi trò chơi điện tử và nhận dạng hình ảnh.

Trí thông minh nhân tạo nói chung trong văn hóa đại chúng thường gắn liền với sự trỗi dậy của một đế chế robot, hay một trợ lý AI thân thuộc bỗng “hắc hóa” và nhẫn tâm với nhân loại. Trên thực tế thì AI vẫn là một công cụ hữu ích trong kinh doanh thương mại, chỉ có một số nguyên bản là sự kết hợp giữa trí tuệ nhân tạo vào robot dạng người như Ameca - một robot được thiết kế với khả năng tương tác với mọi người. Thứ giúp cho Ameca chính là TinMan - công nghệ hỗ trợ khả năng nhận dạng khuôn mặt, nhận biết khoảng cách tương đối và giao tiếp.

AI_it_AMACA.jpg


Ameca có khuôn mặt người với lớp da màu xám, trí tuệ nhân tạo của nó có thể được điều chỉnh theo các nhu cầu của các công ty sở hữu nó, được phát triển để trở thành nền tảng cho AI và máy học. Cho đến nay, Ameca chỉ mới được sử dụng để phục vụ cho triển lãm, trưng bày và giao tiếp cơ bản. Hiện tại thì Ameca đang bị giới hạn, nhà sản xuất chỉ cho phép nó giao tiếp, biểu lộ nét mặt và cử động cánh tay. Nhưng trong tương lai không xa, nó sẽ được kết hợp khả năng sử dụng chân để đi lại như con người.

Tương tự, một trong những dự án công nghệ mới nhất của Elon Musk cũng chính là một robot hình người khác có tên Optimus. Mặc dù Optimus cũng có trí tuệ AI giống như các phương tiện của Tesla, nhưng Musk cho rằng các robot hình người hiện tại vẫn “thiếu bộ não” và không thể điều hướng thế giới như con người được. Ngoài phạm vi của trí thông minh nói chung, khi một phần của AI vượt qua khả năng đưa ra quyết định và tương tác với môi trường xung quanh nó, tuy nhiên nhiều kỹ sư về AI vẫn hy vọng rằng một ngày nào đó nó có thể thay thế được trí thông minh của con người.

Hỗ trợ các công việc hàng ngày như kiểm tra thời tiết hoặc tìm kiếm thông tin trên mạng, AI có khả năng thúc đẩy nhanh chóng các lĩnh vực quan trọng của xã hội, bao gồm cả việc chăm sóc sức khỏe. Ví dụ như công việc của một bác sĩ là chẩn đoán và điều trị vô số bệnh tật, khả năng này dựa trên nhiều năm được giáo dục và đào tạo để nhận ra các dấu hiệu và triệu chứng của những căn bệnh, nhưng sẽ ra sao nếu bạn có thể dạy một chương trình AI với những điều tương tự?

Các nhà khoa học tại Viện Ung thư Quốc gia đã đưa một thuật toán AI để chẩn đoán ung thư mà không cần đến sự can thiệp của con người trong thử nghiệm. Sử dụng quét cộng hưởng từ (MRI), chương trình AI đã phân tích hàng nghìn hình ảnh của các cơ quan khỏe mạnh như não và tuyến tiền liệt, cùng với ảnh quét các cơ quan bị ung thư. Theo thời gian, chương trình đã phát triển để nhận biết ung thư trong quá trình quét và cung cấp cho bác sĩ “đôi mắt” thứ hai hoạt động như một chuyên gia ảo, thậm chí còn có thể hướng dẫn cho các bác sĩ X quang đang được đào tạo. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Hoàng gia Luân Đôn cũng đã sử dụng AI để phát triển và thử nghiệm BrainWear, một hệ thống theo dõi tiến trình của các khối u não. Các hỗ trợ chẩn đoán từ AI là rất quan trọng, nhưng một thế giới với dịch vụ chăm sóc sức khỏe do AI điều hành cho đến nay vẫn còn rất xa vời. Phạm vi chẩn đoán của AI có khả năng vượt qua lưu trữ bộ nhớ thông thường của não bộ con người, tuy nhiên các quyết định về chẩn đoán và điều trị vẫn nằm trong tay các bác sĩ loài người.

AI_tinhte_DOCTOR.jpg

Hiện nay, trí tuệ nhân tạo AI đã vượt ra ngoài các bức tường của bệnh viện và đi đến trên chiến trường. Các lực lượng vũ trang trên toàn thế giới đang khám phá khả năng sử dụng AI theo 2 hướng. Thứ nhất là đối với các nhiệm vụ xác định mục tiêu thông qua máy bay không người lái hoặc camera robot. Thứ hai là vai trò của nó trong việc di chuyển tự động và tránh các chướng ngại vật, bảo đảm an toàn cho lực lượng vũ trang lẫn các robot khác như robot phá bom hay máy bay không người lái thực hiện không kích. Sử dụng AI hiện đại trong quân đội cùng với binh lính con người để thực hiện các hoạt động và nhiệm vụ quân sự, hiện tại không có ví dụ nào về robot hoặc máy bay không người lái do AI tự chủ điều khiển có khả năng gây thương vong, chúng vẫn cần có người điều khiển để thực hiện những nhiệm vụ đó.


AI_tinhte_ameca_BCB_1.png



AI_tinhte_BRAINSTORM.png

Khái niệm về trí thông minh nhân tạo có vẻ giống như nằm ở thì tương lai rất xa, công nghệ đầu tiên cạnh tranh với trí tuệ loài người đã được tạo ra bởi Herbert A. Simon và Alan Newell - 2 người đàn ông tiên phong trong lĩnh vực máy tính.

Vào năm 1956, Herbert A. Simon và Allen Newell đã tạo ra chương trình máy tính Logic Theorist, được thiết kế để bắt chước các kỹ năng giải quyết vấn đề của con người. Chương trình máy tính này có thể giải các mệnh đề toán học được trình bày trong bộ sách toán học cơ bản có tên là Principia Mathematica. Trong số 52 bài kiểm tra, chương trình máy tính Logic Theorist đã giải được 38 trong số đó và thậm chí còn đưa ra câu trả lời “sâu sắc” hơn so với đáp án mà người tạo ra nó đã đề xuất.

AI_tinhte_ameca.png

1. Mắt
Camera gắn trên 2 mắt có thể phát hiện và theo dõi khuôn mặt cũng như xác định giới tính, tâm trạng và tuổi tác của đối tượng tiếp xúc với nó.

2. Tai
Micro đeo 2 bên tai cho phép Ameca nghe, thực hiện nhận dạng giọng nói và phản hồi qua loa.

3. Nét mặt
Các động cơ trên khuôn mặt của Ameca cho phép nó tạo ra các biểu cảm khuôn mặt khác nhau, bao gồm ngạc nhiên, tức giận và mỉm cười.

4. Cảm biến
Các cảm biến xung quanh cơ thể cho phép Ameca nhận biết và theo dõi chuyển động của những người ở gần nó.

5. Cánh tay
Ameca có 51 chuyển động khớp nối khác nhau cho phép nó thể hiện các cử chỉ trong khi giao tiếp.

6. Ngực
Có một camera ở giữa ngực Ameca, cho phép robot nhận biết khoảng cách và nhận dạng con người.

AI_tinhte_ameca_BCB_2.png



AI_tinhte_allAI.png

ANI - Artificial Narrow Intelligence: Trí tuệ nhân tạo “hẹp”


AI_tinhte_brain_2.png

Trí tuệ nhân tạo “hẹp” là trí tuệ nhân tạo bị giới hạn để thực hiện và hoàn thành một nhiệm vụ duy nhất, bao gồm nhận dạng khuôn mặt, duyệt Internet hoặc chơi các trò chơi như cờ vua... Mặc dù được phân loại là thông minh, nhưng hệ thống AI này chỉ giới hạn để thực hiện tốt nhất một nhiệm vụ mà chúng được lập trình.

AGI - Artificial general intelligence: Trí tuệ nhân tạo tổng hợp

AI_tinhte_brain_1.png

Mục đích của AGI là thực hiện các nhiệm vụ theo cách tương tự như con người. Về lý thuyết, nó có thể tái tạo bộ não của con người và khả năng phân tích cùng phản ứng với nhiều kích thích cùng một lúc. Tuy nhiên, đây vẫn là một loại AI mới và chưa được phát triển đầy đủ.

ASI - Artificial Super Intelligence: Siêu trí tuệ nhân tạo

AI_tinhte_brain.png

Khi một chương trình trí tuệ nhân tạo vượt qua khả năng nhận thức của con người và có thể "tự suy nghĩ" thì nó sẽ trở thành một siêu trí tuệ nhân tạo. Về lý thuyết, các hệ thống ASI có thể suy nghĩ phi thường và đạt tới những điều mà con người có thể không làm được.


AI_tinhte_tesla.jpg
 
Bên trên