CA DAO VỚI NHỮNG MÓN ĂN MÙA NƯỚC LŨ

[toringuyen0509]

Hàng năm ở Nam bộ, cứ gần cuối mùa mưa lũ chụp đồng. Cả một vùng đồng bằng Nam bộ nước ngập mênh mông.

Ruộng đồng mặt nước láng te
Một đàn gà nước bay về kiếm ăn.
Nước lũ ở Nam bộ dâng chầm chậm và rút cũng chầm chậm, không đỏng đảnh hay dữ dội như những trận lũ khó tính và hay quậy phá cửa nhà, đê điều, cây cối ở Bắc bộ.
Thoạt đầu nước về lặng lẽ khiêm tốn, Ỏ xứ Tháp Mười, lũ nhẹ phi phèn xi lắng hết phù sa, nước trong veo, trong vắt; trông rõ tôm, cá bơi lượn cùng con nước. Bấy giờ trẻ con thường đi thọt trứng kiến vàng làm mồi về ngồi thõng chân nơi sạp nước đầu nhà câu cá rô. Câu chừng đủ ký thì lội ra đìa bẻ rau bình định mọc hoang về nấu canh. Rau bình định nhân nhẩn đắng mà hậu ngọt, thịt cá rô béo ngậy, ăn vô là bắt nhớ.

Nhất trong là nước phèn trôi
Nhất béo, nhì bùi là cá rô câu.

Đầu mùa lũ, mưa vẫn còn giăng giăng mỗi chiều, mỗi ngày nên măng tre, măng tầm vông, măng trúc vẫn cứ đội đất, hè nhau đâm lên tua tủa. Ngoài bưng từng dề rau muống nổi bồng bềnh, tủa ngọn non mơn. Thức ăn mùa lũ về ê hề.

Thương em vì cá trích ve
Vì rau muống luộc, vì mè trộn măng.

Cuối hè, chớm sang thu lũ vẫn lên chậm. Lúc này là lúc sen tàn, cúc rộ. Gương sen đã căng tròn, mấy hột. Le le ở đâu bay về từng đàn. Món ăn mùa lũ trở nên sang lạ.

Thương chồng nấu cháo le le
Nấu canh bông bí, nấu chè hột sen.
Qua tháng tám, tháng chín ta (tức tháng chín, tháng mười dương lịch) là lúc lũ cường. Sức nước băng băng ngầu đỏ phù sa sông Tiền, sông Hậu rùng rùng chở phù sa từ đâu đó tận ngọn nguồn đất đỏ. Lũ đỏ như son nên dân gọi là mùa nước son. Đây cũng lúc gió chướng thổi dậy rao rao khắp đồng, khắp bãi. Gió chướng gọi về mùa điên điển nở vàng, mùa so đũa nở trắng, mùa đậu rồng kết trái xanh mát mắt. Ấy cũng là lúc mùa cá linh, cá bống trứng về sông, cá cháy về vàm. Bùng lên những món ăn mùa lũ quê Nam.