Đi tìm dấu ấn Trường Sơn huyền thoại trên một cung đường thật khác

[Võ Xuân Trường]

Đi tìm dấu ấn Trường Sơn huyền thoại trên một cung đường thật khác

Hành trình tìm dấu ấn Trường Sơn huyền thoại kết nối những dữ liệu còn mới mẻ với công chúng về lịch sử của con đường lịch sử mang tên 20 Quyết thắng, trọng điểm Cà Roòng - ATP giữa Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, Quảng Bình.

Nhắc đến những địa chỉ đỏ trên dải đất miền Trung, người ta có thể kể ngay những địa danh hào hùng như Ngã ba Đồng Lộc, Nghĩa trang Trường Sơn, Thành cổ Quảng Trị hay mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Không quá nhiều người biết đến một trọng điểm trên dãy Trường Sơn là Cà Roòng - ATP đường 20 Quyết Thắng. 20 Quyết Thắng là con đường huyết mạch nối đông Trường Sơn với tây Trường Sơn, hứng mưa bom lửa đạn của địch.

Để giữ cho “mạch máu” không tắt, đã có hàng vạn bộ đội TNXP, công nhân giao thông,dân công hỏa tuyến ngày đêm bám trụ, đội bom hứng đạn. Hàng loạt địa danh trên tuyến này đã trở thành toạ độ lửa, trọng điểm máu, trong đó trọng điểm Cà Roòng - ATP (Cà Roòng, cua chữ A, ngầm Ta Lê và đèo Phu La Nhích) nay là khu vực Km 63+900 Tỉnh lộ 562, được ví như “túi bom” của Trường Sơn. Máu, nước mắt và mồ hôi của những chàng trai, cô gái tuổi 20 đã đổ trên toàn tuyến 20, trên các trọng điểm Trạ Ang, Dốc Ba Thang, A-ki, Cà Roòng, ATP… làm nên huyền thoại. Trong ảnh là cầu Trạ Ang.

Trong 5 tuyến đường ngang từ đông sang tây vắt qua đỉnh Trường Sơn, chỉ còn Đường 20 Quyết Thắng bắt đầu từ phà Xuân Sơn xuyên giữa vườn quốc gia Phong Nha sang đến nước bạn Lào, còn khá nguyên sơ. Nhưng suốt 50 năm sau chiến tranh, nơi này dường như bị lãng quên vì đường sá cách trở. Phải đến năm 2022, vùng đất linh thiêng này lần đầu tiên đặt dấu son trên bản đồ địa chỉ đỏ với khách du lịch, khi UBND khánh thành Đền tưởng niệm anh hùng liệt sỹ Trường Sơn, đường 20 Quyết Thắng, trọng điểm Cà Roòng - ATP.

Ngôi đền nằm ở đoạn cuối địa phận Việt Nam của đường 20 Quyết Thắng. Theo định hướng phát triển của tỉnh Quảng Bình, điểm du lịch tâm linh này sẽ góp phần đánh thức tiềm năng du lịch vùng Thượng Trạch, nơi đồng bào các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn trong đời sống.

Đầu năm 2024, tour “Hành trình đi tìm dấu ấn Trường Sơn huyền thoại” chính thức ra đời, mở ra một con đường du lịch kết nối du khách tới những khu vực từng khó tiếp cận như phía Tây đường 20 Quyết Thắng. Hành trình đi qua những địa chỉ đỏ như Di tích lịch sử Hang Tám Cô (ảnh), Hang Y Tá, Cột mốc biên giới, cửa khẩu Cà Roòng... Tour miễn phí hoàn toàn đối với các cựu chiến binh, thanh niên xung phong khi họ tham gia tour cùng người thân, gia đình và bạn bè.

Di tích lịch sử Hang Tám Cô, nơi Tiểu đội Thanh niên xung phong gồm tám chiến sỹ (bốn nam và bốn nữ) hy sinh khi tuổi đời còn rất trẻ.

Tour du lịch này còn mang du khách đến với đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ, nơi có những cánh rừng bạt ngàn đã từng bị bom đốt cháy 50 năm về trước, nay phục hồi xanh tươi mạnh mẽ. Du khách được tham quan thác Bụt, là nơi các cô gái Ma Coong tắm suối trước khi tham gia lễ hội Đập trống để tìm ý trung nhân.

Toàn cảnh bản Tuộc của đồng bào Ma Coong. Tour du lịch cũng là cơ hội cho du khách tìm hiểu văn hoá và đời sống của đồng bào Ma Coong (một nhánh của dân tộc Bru - Vân Kiều), nơi có lễ hội đập trống nổi tiếng của 18 bản đồng bào dân tộc vùng biên giới. Hoạt động du lịch cũng phần nào giúp nâng cao đời sống của người dân khi họ được tham gia vào chuỗi cung ứng du lịch.

Khách du lịch trải nghiệm cuộc sống địa phương. Để thực hiện chương trình này, Oxalis, đơn vị dẫn tour, đã khảo sát, sắp xếp và đào tạo người dân Bản Tuộc, một bản của người Ma Coong ở vùng biên giới để cung cấp trải nghiệm ăn trưa cho du khách tại nhà sàn của người dân. Hướng dẫn người dân dọn dẹp vệ sinh thôn bản cho sạch sẽ, đầu tư hệ thống nước sạch từ suối đầu nguồn về bản, xây dựng nhà vệ sinh tự hoại công cộng…

Ông Nguyễn Châu Á - Tổng giám đốc công ty Oxalis Holiday - cho rằng chuyến đi đến những “địa chỉ đỏ” giúp du khách trong nước có điều kiện thăm viếng những di tích lịch sử, các đền tưởng niệm các chiến sĩ, thanh niên xung phong đã hy sinh trên tuyến đường 20 Quyết Thắng. Đồng thời, sản phẩm du lịch này tạo cơ hội hỗ trợ cộng đồng Ma Coong sống ở vùng biên giới Việt - Lào tham gia vào hoạt động du lịch và phát triển kinh tế địa phương.

Ngoài những trải nghiệm trên, du khách còn có cơ hội đặt chân đến cột mốc biên giới Việt - Lào, nơi giáp ranh giữa Trường Sơn đông và Trường Sơn tây. Cột mốc biên giới, cửa khẩu Cà Roòng, nơi người dân 2 tỉnh Quảng Bình (Việt Nam) và Khăm Muộn (Lào) qua lại bằng giấy thông hành mà không cần hộ chiếu.

Lê Thanh Vương, du khách từ Đồng Hới tham gia hành trình, cho biết anh có cơ hội hiểu thêm nhiều về lịch sử hào hùng của các chiến sĩ Trường Sơn, các thanh niên xung phong đã chiến đấu anh dũng trên tuyến đường 20 Quyết Thắng. “Tôi cũng có cơ hội được thắp nén nhang để tri ân những anh chị đã hy sinh cho hòa bình của đất nước, chuyến đi cũng giúp tôi và gia đình hiểu hơn một quá khứ hào hùng của dân tộc”, anh chia sẻ.