Nguyễn Thị Minh Tú
Minh Tú Nguyễn
Lợi nhuận chủ yếu của Firefox đến từ các khoản thanh toán của Google (Ảnh: Golem)
Mozilla - tập đoàn quản lý và sở hữu Firefox đã giới thiệu trình duyệt này vào năm 2004, đây cũng là năm mà Google được lên sàn chứng khoán. Cả hai dự án trình duyệt đều tập trung vào việc thay thế mạng lưới Internet vốn đang được tập đoàn Microsoft thống trị thời bấy giờ.
Google đã chỉ định các lập trình viên hỗ trợ phát triển trình duyệt Mozilla Firefox, đổi lại Firefox phải sử dụng công cụ tìm kiếm Google trên trang chủ của mình. Điều này cuối cùng đã giúp Firefox chiếm 30% tổng thị phần trình duyệt trên toàn cầu.
Thị phần trình duyệt tính đến ngày 28/4/2023 (Ảnh: Statcounter)
Ngày nay, Google gần như thay thế Firefox trên thị trường trình duyệt. Theo dữ liệu từ Statcounter, trình duyệt Chrome của Google đã chiếm 2/3 thị trường sử dụng trình duyệt trên toàn cầu. Trong khi đó, thị phần của Firefox chỉ chiếm chưa đến 3%, trên nền tảng di động thậm chí còn thấp hơn.
Sự suy giảm của Firefox đã dẫn đến một cuộc khủng hoảng tại Mozilla. Firefox từ lâu được biết đến là 1 sản phẩm chủ lực của hãng, Mozilla đang thực hiện một loạt dự án và sản phẩm để thúc đẩy sứ mệnh "đảm bảo Internet là tài nguyên công cộng, bất cứ ai cũng đều có thể mở và truy cập vào chúng". Thế nhưng, vẫn chưa có dự án nào thành công.
Google đã chi nhiều tiền để trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên Firefox (Ảnh: Bloomberge)
Điều mà Mozilla hiện có là rất nhiều tiền, theo báo cáo tài chính mới nhất của công ty, nguồn vốn lớn nhất mà họ nhận được là đến từ Google. Gã khổng lồ về Tìm kiếm đã trả tiền cho Mozilla để Google trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên Firefox.
Những khoản thanh toán đó bắt nguồn từ năm 2005 và đã tăng lên 50% trong thập kỷ qua, lên đến 450 triệu USD. Vào năm 2021, khoản thu này đã chiếm 81% tổng doanh thu của Mozilla.
Google hiện đang là công cụ tìm kiếm phổ biến nhất thế giới (Ảnh: MarketWatch)
Thương vụ này vốn rất bình thường trong ngành công nghệ. Google cũng đã trả tiền cho Apple để trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên các thiết bị iOS. Các nhà đánh giá cho rằng, thoả thuận giữa Mozilla và Google không có ý nghĩa thương mại khi người dùng Firefox đang giảm dần.
Giờ đây, đối thủ duy nhất của Google chính là trình duyệt Edge, nhưng Microsoft đã nghiêm túc và đang cải tiến dần sản phẩm trình duyệt của mình. Ông Chris Messina - nhà thiết kế sản phẩm và là người ủng hộ Firefox cho biết, chính phủ đang lo lắng về việc Google sẽ sớm trở thành công cụ độc quyền.
Google Chrome vẫn đang chiếm thị phần nhiều nhất trong thị trường trình duyệt (Ảnh: Informatique Mania)
Chris Messina còn chia sẻ thêm, "Mozilla đã đi đúng hướng và đúng chức năng giống như tôi nghĩ, thế nhưng họ lại mắc kẹt với những chiến lợi phẩm thu được từ thành công nhờ vào sản phẩm của họ".
Bạn thấy thương vụ này của Google và Mozilla như thế nào?