Hướng dẫn chi tiết từ bác sĩ nhi cách sơ cứu khi con bị sặc sữa

[Liễu Văn Tấn]

1 Triệu chứng và nguyên nhân điển hình khi trẻ bị sặc sữa
Theo bác sĩ CKII Phạm Thị Thanh Tâm, Phó trưởng Khoa Cấp cứu và Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương, khi trẻ bị sặc sữa sẽ có một số triệu chứng sau:

• Khi trẻ đang bú hoặc đang ngủ sau khi ăn mà bị ho sặc sụa , da tím tái và dần lịm đi
• Sữa bị trào ra từ đường mũi hoặc miệng
• Bé bị hốt hoảng, da xanh tái, cơ thể có dấu hiệu mềm nhũn hoặc căng cứng
• Trường hợp nặng hơn là bé có thể bị ngừng thở
• Đối với những trẻ bị đẻ non hoặc có các dị tật vùng hàm mặt, giảm cơ lực,... sẽ có các dấu hiệu sặc sữa khá là yên tĩnh, chủ yếu biểu hiện bằng cách tím cơ thể, bắt đầu từ vùng môi, sau đó là tới quanh góc mũi, thở nhanh hoặc thở chậm, cuối cùng là ngừng thở.

Các triệu chứng khi trẻ bị sặc sữa

Nguyên nhân trẻ bị sặc sữa:

• Ba mẹ cho trẻ ăn hoặc bú không đúng tư thể, thậm chí là cho bé bú quá no
• Cho bé bú khi đang khóc và đang ho
• Sử dụng các loại núm vú cao su có lỗ thoát quá to khiến sữa chảy nhiều
• Các bé sinh non có phản xạ về việc bú - nuốt kém hoặc các trẻ có dị tật tại vùng họng như sứt môi và hở hàm ếch,...

Các nguyên nhân khiến trẻ bị sặc sữa

2 Cách sơ cứu trẻ bị sặc sữa
Đối với trẻ còn ho được
Cha mẹ nên nghiêng đầu của bé sang một bên và lau sạch sữa ở mũi và miệng trẻ, khuyến khích trẻ ho để thông khí và tuyệt đối không sử dụng tay để móc họng trẻ.

Cách sơ cứu cho trẻ khi ho được

Đối với trẻ còn tỉnh nhưng không ho được

Bước 1 Để bé nằm sấp sao cho đầu thấp hơn ngực với tư thế mặt trong cẳng tay tựa vào đùi. Giữ cho vùng đầu và cằm của trẻ ở tư thế thẳng

Bước 2 Dùng gót bàn tay để vỗ lưng 5 lần tại 2 vai của trẻ theo hướng từ trên xuống dưới

Bước 3 Sau khi đã vỗ lưng xong thì dùng cẳng tay đặt lên lưng trẻ, bàn tay giữ chặt đầu và cổ

Bước 4 Cẩn thận lật ngửa trẻ lại và giữ cho trẻ nằm ngửa với tư thế mặt trong cẳng tay tựa vào đùi, luôn giữ cho đầu thấp hơn cơ thể

Bước 5 Thực hiện ấn ngực tại vùng dưới đường liên vú, dưới ½ vùng xương ức. Mỗi lần đẩy khoảng 1s và cố gắng tạo lực đủ mạnh để đẩy sữa ra ngoài

Bước 6 Lặp lại động tác vỗ lưng và ấn ngực cho đến khi trẻ thở lại

Cách sơ cứu khi trẻ không thể ho

Đối với trường hợp trẻ bị bất tỉnh
Bước 1 Lập tức liên hệ sự giúp đỡ từ người thân và cấp cứu y tế

Bước 2 Thực hiện ép tim tại vị trí ½ dưới vùng xương ức, chiều sâu ⅓ đường kính trước sau của lông lồng ngực khoảng 30 lần (đối chỉ có 1 mình) và 15 lần (Nếu nhiều hơn 2 người) và thổi ngạt cho trẻ cho đến khi trẻ hồi phục

Cách sơ cứu khi trẻ bị bất tỉnh

Các cách thổi ngạt

Thổi ngạt miệng - mũi: Lấy hơi bình thường, trùm chặt kín miệng của người thực hiện lên mũi trẻ, thổi hơi vào trong lồng ngực cho đến khi phồng lên, lặp lại 2 lần

Thổi ngạt miệng - miệng: Lấy hơi bình thường, trùm chặt kín miệng người thực hiện lên miệng bé và nhớ dùng tay kẹp mũi trẻ, thực hiện như thổi ngạt miệng - mũi

Cách giúp trẻ khi bị sặc sữa

3 Cách phòng ngừa trẻ bị sặc sữa
Những việc nên làm

• Nên cho trẻ bú ở tư thế thoải mái, cao đầu
• Sử dụng các loại núm vú có kích thước vừa phải và nghiêng bình sữa khoảng 45 độ để không khí ít đi vào, tránh tình trạng sặc sữa
• Với trường hợp sữa mẹ quá nhiều, nên kìm hãm lại dòng chảy của sữa bằng cách dùng hai ngón tay kẹp đầu vú
• Sau khi bú, nên để trẻ nằm sấp khoảng 15-20 phút, vỗ nhẹ lưng để bé có thể ợ hơi, tránh gây đầy hơi
• Nên chia thành nhiều bữa nhỏ đối với trẻ bị nhẹ cân
• Cần đi thăm khám các bác sĩ chuyên gia đối với các trẻ bị dị tật để giảm khả năng bị sặc

Những việc nên làm

Những việc cần tránh

• Không cho cho trẻ bú khi đang khóc, cười hoặc ho
• Không quấn tã hoặc mặc quần áo quá chật tạo áp lực lên bụng trẻ
• Không ép trẻ ăn quá no
• Không để trẻ gập cổ khi bú hoặc ngửa cổ, hiện tượng sặc sữa sẽ dễ xảy ra hơn

Những việc nên tránh để bé không bị sặc sữa