Nem rán Hà Nội cách đây gần 100 năm có gì?

TRng

Well-known member
Được cho khởi nguồn từ chả giò Sài Gòn, dưới bàn tay của người Hà thành, nem rán trở thành món ăn mang phong vị riêng, được nhiều thực khách yêu thích.

Trong ''Chuyện cũ Hà Nội'' xuất bản năm 1986, nhà văn Tô Hoài chia sẻ, chả giò Sài Gòn ra Hà Nội lúc nào, thời kỳ nào không biết; chỉ biết đã tân trang với nhân phong phú hơn với ''thịt lợn, thịt bò băm, thịt gà xé phay hay cua bể rồi mộc nhĩ, thêm chút miến, giá đỗ''.

Nem rán thường có trong mâm cỗ dịp lễ Tết. Ảnh: Bùi Thủy
" style="margin: 0px; padding: 0px 0px 463.938px; box-sizing: border-box; text-rendering: optimizelegibility; width: 680px; float: left; display: table; -webkit-box-pack: center; justify-content: center; background: rgb(240, 238, 234); text-align: center; overflow: hidden; position: relative;">
Nem rán thường có trong mâm cỗ dịp lễ Tết. Ảnh: Bùi Thủy


Nem rán thường có trong mâm cỗ dịp lễ Tết. Ảnh: Bùi Thủy























Sở dĩ có tên gọi chả giò vì người miền Nam gọi các món giã nhuyễn bằng cối là chả. Trong ''Sách dạy nấu ăn trong gia đình'' xuất bản tại Sài Gòn năm 1920 cũng đề cập có chả cá, chả lụa, chả cua, chả bắp.

Món chả giò khởi thủy cũng làm từ thịt được giã nhuyễn chứ không phải thịt băm. Còn giò là thịt gia súc, gia cầm giã, trộn gia vị rồi gói chặt hình trụ đem luộc hoặc hấp.

Theo một số tài liệu, món chả giò miền Nam được cho có nguồn gốc từ món người Hoa bán ở khu Chợ Lớn với nguyên bản là thịt lợn giã cuộn cùng bắp cải, các loại rau mang tính hàn trong chiếc bánh tráng như vỏ bò bía rồi rán lên.

Một số người cho rằng, món ăn này thường ăn vào mùa xuân nên được gọi xuân quyển (Spring roll) mà tiếng Khách Gia khi Việt âm hóa thành ''chả giò''.

Sách dạy nấu ăn ''Ẩm thực tu tri'' xuất bản tại Hà Nội 1930.
" style="margin: 0px; padding: 0px 0px 272.75px; box-sizing: border-box; text-rendering: optimizelegibility; width: 680px; float: left; display: table; -webkit-box-pack: center; justify-content: center; background: rgb(240, 238, 234); text-align: center; overflow: hidden; position: relative;">
Sách dạy nấu ăn Ẩm thực tu tri xuất bản tại Hà Nội 1930. Ảnh: Bùi Thủy

Sách dạy nấu ăn ''Ẩm thực tu tri'' xuất bản tại Hà Nội 1930.

Sách dạy nấu ăn ''Ẩm thực tu tri'' do Tân dân Thư quán xuất bản năm 1930 tại Hà Nội đề cập cách làm chả rán tức chả Sài Gòn như sau: ''Cua bể gỡ lấy nạc, thịt lợn nạc băm nhỏ, nấm, mộc nhĩ, hành thái nhỏ. Miến ngâm cắt ngắn bằng đốt ngón tay, trứng vịt, nước mắm các thứ đánh lẫn cho kỹ. Bánh đa nhúng nước để độ nửa phút cho nhân vào giữa cuộn hay gói vuông lại, rán cho vàng, đem cắt. Ăn chấm với nước mắm pha giấm, tỏi, ớt kèm rau diếp tây hay rau muống chẻ sống, xương sông, thơm, mùi, tía tô''.

Sách 'Nữ công thường thức'' Huế 1930.
" style="margin: 0px; padding: 0px 0px 284.844px; box-sizing: border-box; text-rendering: optimizelegibility; width: 680px; float: left; display: table; -webkit-box-pack: center; justify-content: center; background: rgb(240, 238, 234); text-align: center; overflow: hidden; position: relative;">
Sách Nữ công thường thức Huế 1930. Ảnh: Bùi Thủy

Sách 'Nữ công thường thức'' Huế 1930.

Cùng năm xuất bản, cuốn ''Nữ công thường thức'' Nhà xuất bản Tiếng dân Huế 1930 ở trang 20 đề cập cách làm các món Tàu trong đó có Ram bánh tráng như sau: ''Bánh tráng nhúng nước, một chén tôm, thịt, măng, nấm mèo mỗi thứ nửa chén, băm nhỏ xào như nhụy (nhân) bánh bao, trộn thêm ít bún tàu luộc. Bánh tráng cắt hai, bỏ thịt ấy vào cuốn lại rồi lại cắt hai một lần nữa, đánh bột mì với trứng cho đều, vừa sệt thì nhúng hai đầu miếng ram và dán nó bỏ vào mỡ sôi mà rán''.
 
Bên trên