Trần Trọng Luân
Guest
Hàng triệu Blog được tạo ra, hàng triệu đoạn phim ngắn (video clips), hàng triệu triệu hình ảnh, bài viết… được chia sẻ mỗi tháng. Từ đây một cấp số nhân các mối liên kết đã tạo nên một cộng đồng, một xã hội trên Internet. Đó là Social Media. Với sự phát triển mạnh mẽ của cộng đồng này, ngày nay Internet không còn được coi như là thế giới ảo nữa, nó đã trở thành một phần của cuộc sống thực của hàng tỷ người trên hành tinh.
Là một người làm marketing, chắc không ít lần bạn đã phải khó chịu khi nghe người ta nói sâu về một vấn đề của công nghệ thông tin. Và đôi khi, ngồi chung với các bạn trong ngành tin học bạn chẳng thể hiểu họ đang nói chuyện gì. Nhưng tiếc thay Social Media được xây dựng dựa trên nền tảng Internet và công nghệ phần mềm, nên ít nhiều nó sẽ vẫn sử dụng ngôn ngữ kỹ thuật đó. Lời khuyên đầu tiên dành cho bạn: Hãy vượt qua tâm lý e dè đối với ngôn ngữ mà dân công nghệ thông tin hay dùng. Nó hơi lạ nhưng không hoàn toàn khó hiểu. Bất cứ thuật ngữ nào bạn bắt gặp trên mạng Internet, bạn có thể có ngay câu trả lời ở Google hoặc Wikipedia Hãy yên tâm bạn nhé.
Ngoài ra, ngoài những kỹ năng tin học văn phòng, bạn nên học hỏi thêm một chút về xử lý, chỉnh sửa hình ảnh, rèn luyện kỹ năng viết lách và trình bày văn bản, sử dụng Internet một cách thành thạo để xem tin, tìm kiếm, đăng ký thành viên, download, upload….
Hãy là một thành viên của mạng xã hội
Để có thể giao tiếp tốt với cộng đồng mạng, trước hết bạn phải là một thành viên trong đó. Điều đó sẽ giúp bạn hiểu được những hành vi của cư dân mạng cũng như các mối liên hệ trong cộng đồng này. Facebook là một lựa chọn tốt để bạn bắt đầu.
Kết nối và chia sẻ. Sau khi mở account trên Facebook, hãy tìm kiếm bạn bè, kết bạn và kết nối với họ. Bạn có thể chia sẻ cảm xúc, hình ảnh, quan điểm… với cộng đồng và xây dựng các mối quan hệ từ đây theo cách mà các người khác vẫn làm. Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng, thông tin sẽ được công bố cho danh sách bạn bè của bạn nên hãy thận trọng trong việc cung cấp các thông tin cá nhân và các cảm xúc hay nhận định quá đặc biệt mà bạn không muốn tất cả đều biết.
Ngoài ra, bạn có thể tạo một Blog riêng để viết bài, lên Flikr để chia sẻ hình ảnh, lên Youtube để chia sẻ một đoạn film thú vị… Bạn cũng nên xem và tham gia bình luận vào các Blog, bài viết, hình ảnh, video của người khác mà bạn quan tâm. Đó chính là cách sống hòa đồng với mạng xã hội.
Những trải nghiệm thực tế của cá nhân bạn trên cộng đồng này sẽ giúp ích cho công việc Marketing trong môi trường này rất nhiều về sau.
Tư duy của người làm Social Media Marketing
Giờ bạn đã là một thành viên của mạng xã hội, bạn có thể chia sẻ điểu gì bạn muốn, bạn viết điều gì bạn nghĩ với mục tiêu đơn giản là thể hiện con người, cảm xúc, quan điểm của mình. Và bạn cũng sẽ có những người bạn đồng điệu với bạn.
Trong cuộc sống, không phải là ta muốn có nhiều bạn mà ta muốn có những người bạn tri kỷ. Nhưng mục tiêu của Marketing thì lại khác. Bạn muốn thông điệp Marketing của bạn đến với càng nhiều người càng tốt, thương hiệu của bạn được càng nhiều người yêu mến và ủng hộ càng tốt, sản phẩm của bạn có càng nhiều khách hàng càng tốt… Để có được điều đó, chúng ta phải suy nghĩ lại những thông tin cần chia sẻ.
Tim O’Reilly (O’Reilly Media) nói: “Social Media không phải để nói về bạn, về sản phẩm hay câu chuyện của bạn. Nó phải là việc tạo ra những giá trị cho cộng đồng mà có bạn trong đó. Nếu bạn muốn tạo ra những ảnh hưởng tích cực, hãy quên đi việc sẽ nhận được gì từ Social Media mà hãy nghĩ đến việc ta có thể mang lại điều gì cho cộng đồng. Càng nhiều giá trị bạn mang lại cho cộng đồng, thì sẽ càng nhiều lợi ích cộng đồng mang đến cho bạn”. Đúng vậy, để nhận được sự quan tâm của cộng đồng, hãy chia sẻ và đóng góp những thông tin có ích. Sự chia sẻ và đóng góp này chính là nền tảng của Social Media Marketing.
Hãy xem xét mô hình AISAS do Dentsu đề xuất
Hành vi khách hàng trước đây đối với truyền thông tiếp thị truyền thống
Ngày xưa, khi người tiêu dùng đơn lẻ tiếp nhận một thông điệp Marketing qua Mass Media sẽ qua các giai đoạn: Chú ý –> Thích thú –> Mong muốn –> Nhớ lại –> Hành động (mua hàng).
Internet đã làm hành vi con người thay đổi. Họ lên mạng tìm và so sánh món hàng họ muốn mua, từ đó đưa ra quyết định mua hàng, và sau khi đã sử dụng, với Social Media, họ sẽ chia sẻ trải nghiệm của mình với cộng đồng.
Tìm kiếm và Chia sẻ là hai hành vi phổ biến của người dùng Internet được ghi nhận trong mô hình này. Đây là 2 chữ S quan trọng nhất trong Internet Marketing (Search và Share). Trong khi Search Engine Marketing (SEM) dành cho chữ S đầu tiên thì Social Media Marketing chính là cho chữ S thứ hai (Share).
Một lưu ý quan trọng khác, trong khi các thông cáo báo chí của bạn trước đây rất phụ thuộc và các phương tiện truyền thông và luôn mang tính chất một chiều, thì ngày nay, bạn có thể tự xuất bản bản tin của mình qua mạng cộng đồng miễn phí. Văn phong của các thông cáo trước đây cũng cần được thay đổi cho gần gũi và phù hợp với cư dân mạng. Thông điệp của bạn không phải gởi đi một chiều nữa mà là các mẫu đối thoại với khách hàng tiềm năng của mình. Sau một sự kiện, một bài viết, một nhận định, hãy theo dõi các phản hồi và trả lời họ… Đối thoại chứ không phải là độc thoại, đó là cách truyền thông hiệu quả hơn trong cộng đồng mạng.
Trên đây là một số gợi ý giúp bạn tiếp cận Social Media Marketing đúng hướng. Có thể bạn vẫn chưa thể bắt đầu một chiến dịch Social Media Marketing, nhưng bạn hoàn toàn có thể tiếp tục tự tìm hiểu các công cụ trên Internet để thực hiện các chiến dịch của mình.
Internet vẫn phát triển mỗi ngày, sẽ luôn có những công cụ mới chờ đón bạn khám phá.
Là một người làm marketing, chắc không ít lần bạn đã phải khó chịu khi nghe người ta nói sâu về một vấn đề của công nghệ thông tin. Và đôi khi, ngồi chung với các bạn trong ngành tin học bạn chẳng thể hiểu họ đang nói chuyện gì. Nhưng tiếc thay Social Media được xây dựng dựa trên nền tảng Internet và công nghệ phần mềm, nên ít nhiều nó sẽ vẫn sử dụng ngôn ngữ kỹ thuật đó. Lời khuyên đầu tiên dành cho bạn: Hãy vượt qua tâm lý e dè đối với ngôn ngữ mà dân công nghệ thông tin hay dùng. Nó hơi lạ nhưng không hoàn toàn khó hiểu. Bất cứ thuật ngữ nào bạn bắt gặp trên mạng Internet, bạn có thể có ngay câu trả lời ở Google hoặc Wikipedia Hãy yên tâm bạn nhé.
Ngoài ra, ngoài những kỹ năng tin học văn phòng, bạn nên học hỏi thêm một chút về xử lý, chỉnh sửa hình ảnh, rèn luyện kỹ năng viết lách và trình bày văn bản, sử dụng Internet một cách thành thạo để xem tin, tìm kiếm, đăng ký thành viên, download, upload….
Hãy là một thành viên của mạng xã hội
Để có thể giao tiếp tốt với cộng đồng mạng, trước hết bạn phải là một thành viên trong đó. Điều đó sẽ giúp bạn hiểu được những hành vi của cư dân mạng cũng như các mối liên hệ trong cộng đồng này. Facebook là một lựa chọn tốt để bạn bắt đầu.
Kết nối và chia sẻ. Sau khi mở account trên Facebook, hãy tìm kiếm bạn bè, kết bạn và kết nối với họ. Bạn có thể chia sẻ cảm xúc, hình ảnh, quan điểm… với cộng đồng và xây dựng các mối quan hệ từ đây theo cách mà các người khác vẫn làm. Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng, thông tin sẽ được công bố cho danh sách bạn bè của bạn nên hãy thận trọng trong việc cung cấp các thông tin cá nhân và các cảm xúc hay nhận định quá đặc biệt mà bạn không muốn tất cả đều biết.
Ngoài ra, bạn có thể tạo một Blog riêng để viết bài, lên Flikr để chia sẻ hình ảnh, lên Youtube để chia sẻ một đoạn film thú vị… Bạn cũng nên xem và tham gia bình luận vào các Blog, bài viết, hình ảnh, video của người khác mà bạn quan tâm. Đó chính là cách sống hòa đồng với mạng xã hội.
Những trải nghiệm thực tế của cá nhân bạn trên cộng đồng này sẽ giúp ích cho công việc Marketing trong môi trường này rất nhiều về sau.
Tư duy của người làm Social Media Marketing
Giờ bạn đã là một thành viên của mạng xã hội, bạn có thể chia sẻ điểu gì bạn muốn, bạn viết điều gì bạn nghĩ với mục tiêu đơn giản là thể hiện con người, cảm xúc, quan điểm của mình. Và bạn cũng sẽ có những người bạn đồng điệu với bạn.
Trong cuộc sống, không phải là ta muốn có nhiều bạn mà ta muốn có những người bạn tri kỷ. Nhưng mục tiêu của Marketing thì lại khác. Bạn muốn thông điệp Marketing của bạn đến với càng nhiều người càng tốt, thương hiệu của bạn được càng nhiều người yêu mến và ủng hộ càng tốt, sản phẩm của bạn có càng nhiều khách hàng càng tốt… Để có được điều đó, chúng ta phải suy nghĩ lại những thông tin cần chia sẻ.
Tim O’Reilly (O’Reilly Media) nói: “Social Media không phải để nói về bạn, về sản phẩm hay câu chuyện của bạn. Nó phải là việc tạo ra những giá trị cho cộng đồng mà có bạn trong đó. Nếu bạn muốn tạo ra những ảnh hưởng tích cực, hãy quên đi việc sẽ nhận được gì từ Social Media mà hãy nghĩ đến việc ta có thể mang lại điều gì cho cộng đồng. Càng nhiều giá trị bạn mang lại cho cộng đồng, thì sẽ càng nhiều lợi ích cộng đồng mang đến cho bạn”. Đúng vậy, để nhận được sự quan tâm của cộng đồng, hãy chia sẻ và đóng góp những thông tin có ích. Sự chia sẻ và đóng góp này chính là nền tảng của Social Media Marketing.
Hãy xem xét mô hình AISAS do Dentsu đề xuất
Hành vi khách hàng trước đây đối với truyền thông tiếp thị truyền thống
Ngày xưa, khi người tiêu dùng đơn lẻ tiếp nhận một thông điệp Marketing qua Mass Media sẽ qua các giai đoạn: Chú ý –> Thích thú –> Mong muốn –> Nhớ lại –> Hành động (mua hàng).
Internet đã làm hành vi con người thay đổi. Họ lên mạng tìm và so sánh món hàng họ muốn mua, từ đó đưa ra quyết định mua hàng, và sau khi đã sử dụng, với Social Media, họ sẽ chia sẻ trải nghiệm của mình với cộng đồng.
Tìm kiếm và Chia sẻ là hai hành vi phổ biến của người dùng Internet được ghi nhận trong mô hình này. Đây là 2 chữ S quan trọng nhất trong Internet Marketing (Search và Share). Trong khi Search Engine Marketing (SEM) dành cho chữ S đầu tiên thì Social Media Marketing chính là cho chữ S thứ hai (Share).
Một lưu ý quan trọng khác, trong khi các thông cáo báo chí của bạn trước đây rất phụ thuộc và các phương tiện truyền thông và luôn mang tính chất một chiều, thì ngày nay, bạn có thể tự xuất bản bản tin của mình qua mạng cộng đồng miễn phí. Văn phong của các thông cáo trước đây cũng cần được thay đổi cho gần gũi và phù hợp với cư dân mạng. Thông điệp của bạn không phải gởi đi một chiều nữa mà là các mẫu đối thoại với khách hàng tiềm năng của mình. Sau một sự kiện, một bài viết, một nhận định, hãy theo dõi các phản hồi và trả lời họ… Đối thoại chứ không phải là độc thoại, đó là cách truyền thông hiệu quả hơn trong cộng đồng mạng.
Trên đây là một số gợi ý giúp bạn tiếp cận Social Media Marketing đúng hướng. Có thể bạn vẫn chưa thể bắt đầu một chiến dịch Social Media Marketing, nhưng bạn hoàn toàn có thể tiếp tục tự tìm hiểu các công cụ trên Internet để thực hiện các chiến dịch của mình.
Internet vẫn phát triển mỗi ngày, sẽ luôn có những công cụ mới chờ đón bạn khám phá.