toringuyen0509
Well-known member
Từ lâu giới nghiên cứu nghệ thuật đã phát hiện ra những vết cặn protein trên các bức tranh sơn dầu của . Nhiều tranh cãi diễn ra cho rằng đó là những vết bẩn, sai sót nhỏ của danh hoạ khi tạo ra tác phẩm. Tuy nhiên trong một nghiên cứu mới đây được công bố trên tạp chí Nature Communications đã làm sáng tỏ mục đích của Leonardo da Vinci.
Theo đó, vết cặn protein đó chính là lòng đỏ trứng gà mà Leonardo da Vinci đã dùng để trộn vào sơn, tạo nên những bức tranh sơn dầu có giá trị thẩm mỹ vượt thời gian. Phát hiện này đã góp phần làm sáng tỏ kỹ thuật vẽ của các danh hoạ nổi tiếng nhất châu Âu trong TK 16, 17 và đầu 18 và giúp con người hiện đại hiểu rõ hơn về lịch sử nghệ thuật.
“Có rất ít tài liệu viết về vấn đề này và chưa từng có công trình khoa học nào được thực hiện trước đây để điều tra về chủ đề này 1 cách rõ ràng như vậy. Kết quả làm chúng tôi rất bất ngờ, chỉ với 1 lượng rất nhỏ lòng đỏ trứng thôi cũng tạo sự thay đổi đáng kinh ngạc cho chất lượng sơn, mang lại lợi ích rất lớn cho các tác phẩm.” -Nhà nghiên cứu Ophélie Ranquet tại Viện Công nghệ Karlsruhe Đức cho biết.
So với loại sơn do người Ai Cập cổ đại tạo ra kết hợp giữa lòng đỏ trứng, bột màu và nước, sơn dầu tạo ra màu sắc đậm hơn, có độ chuyển màu mượt và khô nhanh. Tuy nhiên, sơn dầu lại được tạo ra từ dầu hạt lanh hoặc dầu rum thay vì nước, nên chúng cũng có nhược điểm như dễ bị sẫm màu hơn qua thời gian và rất dễ bị hư hỏng do tiếp xúc với ánh sáng.
“Việc bổ sung lòng đỏ trứng có thể khắc phục được nhược điểm này, giúp nó ít bị oxy hơn hoá do lòng đỏ có chất chống oxy hoá.”
Ranquet và các cộng sự đã tái tạo lại quá trình pha màu sơn trong nghiên cứu. Họ sử dụng 4 nguyên liệu gồm lòng đỏ trứng gà, nước cất, dầu hạt lanh và màu để tạo ra 2 màu sắc phổ biến là trắng chì (lead white) và xanh lam. Kết quả cho thấy các phản ứng hoá học giữa dầu, sắc tố và protein trong lòng đỏ ảnh hưởng trực tiếp đến độ nhớt của sơn.
Ví dụ như sắc tố trắng khá nhạy cảm với độ ẩm, nhưng nếu phủ thêm 1 lớp protein, nó sẽ tăng khả năng chịu ẩm tốt hơn, khiến sơn dễ dùng hơn nhiều. Mặt khác, nếu muốn sử dụng ít màu sơn hơn mà vẫn đảm bảo được độ dày cho lớp sơn, chỉ với 1 chút lòng đỏ cũng có thể giải quyết được vấn đề đó. Cách đây nhiều thế kỷ, một số thành phần để tạo ra màu xanh lam đắt còn hơn . Để tiết kiệm chi phí, các hoạ sĩ đã thêm lòng đỏ trứng vào.
Bằng chứng rõ ràng nhất về công dụng của lòng đỏ trứng trong sơn dầu được thể hiện rõ trong tác phẩm "Madonna of the Carnation" của Leonardo da Vinci. Đây là một trong những bức tranh được quan sát trong quá trình nghiên cứu, hiện đang được trưng bày tại Alte Pinakothek ở Munich, Đức. Tác phẩm cho thấy nếp nhăn rõ ràng trên khuôn mặt của Mary và đứa bé. Sơn dầu bắt đầu khô đi từ bề mặt, tạo nên những vết nhăn cho tác phẩm.
Quá trình nhăn diễn ra trong vài ngày, nhiều khả năng Leonardo và các danh hoạ khác đã phát hiện và tìm cách khắc phục vấn đề này cho qúa trình vẽ tác phẩm. Có thể vì thế mà ông đã tìm tới lợi ích của lòng đỏ trứng gà đối với sơn dầu. "Madonna of the Carnation" là một trong những tác phẩm sớm nhất của Leonardo, được tạo ra vào thời điểm mà ông đã cố gắng tìm ra loại sơn dầu phù hợp