Võ Xuân Trường
Well-known member
Theo dấu chân Oppenheimer đến Thái Lan thăm địa đàng ở phương Đông
Ban Chiang thuộc tỉnh Udon Thani, vùng Đông Bắc Thái Lan là nơi nổi danh từ khi cuốn “Địa đàng ở phương Đông” do Oppenheimer xuất bản.
Bảo tàng Bản Chiềng ở Thái Lan nơi lưu giữ dấu vết người tiền sử cách đây 5.000 đế 7.000 năm. Ảnh: Trung Hiếu
Ban Chiang (hay Bản Chiềng) là địa danh nổi tiếng sau khi Stephen Oppenheimer cho xuất bản cuốn “Địa đàng ở phương Đông” ghi nhận công cuộc khảo cổ tại đây của các nhà khoa học, với quan điểm nông nghiệp có hệ thống bắt đầu ở Đông Nam Á rất lâu, trước khi xuất hiện ở Cận Ðông.
Sau khi được công nhận là Di sản Văn hóa thế giới, chính quyền đã xây dựng nên một bảo tàng khá độc đáo và hiếm thấy. Tháng 8.1966, Steve Young, sinh viên ngành Nhân học trường Đại học Harvard, trong khi đi lấy tư liệu làm luận văn, tình cờ phát hiện tại Bản Chiềng rất nhiều đồ gốm cổ có hoa văn màu đỏ đẹp, lạ và tươi mới. Đặc biệt loại gốm này chưa từng được ghi nhận phát hiện ở đâu trên các khắp vùng Đông Nam Á.
Sau hơn 5- 7.000 năm nằm sâu dưới lòng đất, gốm Bản Chiềng vẫn giữ một màu tươi mới, vẹn nguyên. Ảnh: Trung Hiếu
Số đồ gốm tìm thấy được gửi tới trường Đại học Tổng hợp Pennsilvania ở Mỹ xác định niên đại, và kết quả thật không ngờ: Chúng có niên đại khoảng 5.000-3.000 năm trước Công nguyên (TCN).
Song song đó, bằng các hiện vật tìm thấy, các nhà khảo cổ ở đây cho rằng di chỉ Bản Chiềng là nơi cư trú của những người trồng lúa định cư sống liên tục từ thời Đá Mới tới thời Đồng - Sắt cho niên đại xấp xỉ 3.600 năm TCN. Thời điểm này sớm hơn 1.000 năm so với đồ đồng Lưỡng Hà và 1.500 năm so với đồ đồng Trung Quốc.
Bảo tàng lộ thiên Bản Chiềng cách thành phố Udon Thanni, Thái Lan khoảng 70km. Các hiện vật khảo cổ Bảo tàng Bản Chiềng được gìn giữ, bảo quản nguyên vẹn tại hố đào. Ảnh: Trung Hiếu
Nghiên cứu niên đại 4.000 TCN của di chỉ Bản Chiềng, các nhà khoa học nhận định rằng, đó là nơi có nghề rèn sắt sớm nhất trên thế giới. Thậm chí đó có thể là nguồn gốc cho đồ đồng pha thiếc ở vùng Lưỡng Hà và Tây Á.
Năm 1992, di chỉ Bản Chiềng được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới với thông báo: Bản Chiềng là di chỉ tiền sử quan trọng nhất cho đến nay được phát hiện ở Đông Nam Á…
Các tư liệu khảo cổ chứng minh tại đây vào thiên niên kỷ 4 TCN đã trở thành trung tâm phát triển mạnh mẽ, độc lập. Những dấu tích này cho thấy tác động đến tiến trình phát triển văn hóa - xã hội của phần lớn vùng Đông Nam Á cả lục địa và hải đảo thời đó…
Tại đây các nhà khoa học còn phát hiện nhiều mộ chum, có hình dáng, hoa văn... tương tự như hiện vật Văn hóa Sa Huỳnh của Việt Nam. Ảnh: Trung Hiếu
Sau sự công nhận này, chính quyền tỉnh Udon Thani đã xây dựng ngay tại hố đào khảo cổ ngoài trời một bảo tàng độc đáo và hiếm lại so với mô hình bảo tàng trên thế giới. Hố đào và các hiện vật được phủ một lớp keo bảo quản trong suốt, chống chịu thời tiết khắc nghiệt của vùng đất.
Ban Chiang thuộc tỉnh Udon Thani, vùng Đông Bắc Thái Lan là nơi nổi danh từ khi cuốn “Địa đàng ở phương Đông” do Oppenheimer xuất bản.

Bảo tàng Bản Chiềng ở Thái Lan nơi lưu giữ dấu vết người tiền sử cách đây 5.000 đế 7.000 năm. Ảnh: Trung Hiếu
Ban Chiang (hay Bản Chiềng) là địa danh nổi tiếng sau khi Stephen Oppenheimer cho xuất bản cuốn “Địa đàng ở phương Đông” ghi nhận công cuộc khảo cổ tại đây của các nhà khoa học, với quan điểm nông nghiệp có hệ thống bắt đầu ở Đông Nam Á rất lâu, trước khi xuất hiện ở Cận Ðông.
Sau khi được công nhận là Di sản Văn hóa thế giới, chính quyền đã xây dựng nên một bảo tàng khá độc đáo và hiếm thấy. Tháng 8.1966, Steve Young, sinh viên ngành Nhân học trường Đại học Harvard, trong khi đi lấy tư liệu làm luận văn, tình cờ phát hiện tại Bản Chiềng rất nhiều đồ gốm cổ có hoa văn màu đỏ đẹp, lạ và tươi mới. Đặc biệt loại gốm này chưa từng được ghi nhận phát hiện ở đâu trên các khắp vùng Đông Nam Á.

Số đồ gốm tìm thấy được gửi tới trường Đại học Tổng hợp Pennsilvania ở Mỹ xác định niên đại, và kết quả thật không ngờ: Chúng có niên đại khoảng 5.000-3.000 năm trước Công nguyên (TCN).
Song song đó, bằng các hiện vật tìm thấy, các nhà khảo cổ ở đây cho rằng di chỉ Bản Chiềng là nơi cư trú của những người trồng lúa định cư sống liên tục từ thời Đá Mới tới thời Đồng - Sắt cho niên đại xấp xỉ 3.600 năm TCN. Thời điểm này sớm hơn 1.000 năm so với đồ đồng Lưỡng Hà và 1.500 năm so với đồ đồng Trung Quốc.

Nghiên cứu niên đại 4.000 TCN của di chỉ Bản Chiềng, các nhà khoa học nhận định rằng, đó là nơi có nghề rèn sắt sớm nhất trên thế giới. Thậm chí đó có thể là nguồn gốc cho đồ đồng pha thiếc ở vùng Lưỡng Hà và Tây Á.
Năm 1992, di chỉ Bản Chiềng được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới với thông báo: Bản Chiềng là di chỉ tiền sử quan trọng nhất cho đến nay được phát hiện ở Đông Nam Á…
Các tư liệu khảo cổ chứng minh tại đây vào thiên niên kỷ 4 TCN đã trở thành trung tâm phát triển mạnh mẽ, độc lập. Những dấu tích này cho thấy tác động đến tiến trình phát triển văn hóa - xã hội của phần lớn vùng Đông Nam Á cả lục địa và hải đảo thời đó…

Sau sự công nhận này, chính quyền tỉnh Udon Thani đã xây dựng ngay tại hố đào khảo cổ ngoài trời một bảo tàng độc đáo và hiếm lại so với mô hình bảo tàng trên thế giới. Hố đào và các hiện vật được phủ một lớp keo bảo quản trong suốt, chống chịu thời tiết khắc nghiệt của vùng đất.