Từ smartphone cho tới xe điện: Xiaomi đã thay đổi ngành công nghiệp 4 bánh như thế nào?

Thanh Thúy

Well-known member
Vào một buổi chiều tháng 9 u ám, tại một showroom xe điện (EV) hiện đại, lấp lánh của Xiaomi ở Thượng Hải, Justin Weng không vui. Kỹ sư điện tử 39 tuổi vừa được thông báo rằng anh sẽ phải đợi đến 20 tuần mới nhận được chiếc sedan SU7 mà anh mong muốn, mẫu xe điện đầu tiên của nhà sản xuất điện thoại thông minh này. "Tôi muốn thể hiện khiếu thẩm mỹ tinh tế của mình với đồng nghiệp và bạn bè ngay bây giờ," anh phàn nàn trong khi gây áp lực buộc nhân viên bán hàng phải tranh luận với cấp trên để được giao xe sớm hơn. "Mua một chiếc xe Xiaomi không chỉ là sở hữu một phương tiện di chuyển. Nó sẽ là biểu tượng cho địa vị xã hội của tôi bởi vì, là một chuyên gia am hiểu công nghệ, tôi cần chiếc xe để có được trải nghiệm trực tiếp về kết nối kỹ thuật số."

Thái độ của Weng không chỉ nói lên sự nổi tiếng của SU7 mà còn cho thấy sự thay đổi trong động lực cạnh tranh của ngành công nghiệp xe điện đầy khốc liệt của Trung Quốc đại lục. Với một chuỗi cung ứng mạnh mẽ sản xuất ra các linh kiện tiên tiến, ngay cả những công ty không có di sản về ô tô, nếu có đủ nguồn lực, cũng có thể sản xuất và phân phối các phương tiện tiên tiến. Do đó, thành công dựa vào tiếp thị nhiều hơn trước đây - sức mạnh khiến Weng tin chắc rằng ngoài việc là một phương tiện di chuyển tốt, SU7 sẽ là một phương tiện nâng cao bản sắc của anh ấy.

Cuối cùng, Weng chấp nhận rằng không thể làm gì để có được chiếc xe của mình sớm hơn và quyết định rằng việc chờ đợi sẽ xứng đáng.


1729935294425.png


Anh ấy không đơn độc. Những người lái xe trong nước đã chào đón SU7 rất nồng nhiệt kể từ khi bắt đầu giao hàng vào đầu tháng 4. Với giá từ 215.900 nhân dân tệ (30.347 USD), Xiaomi đã bán được 70.000 chiếc từ tháng 4 đến tháng 9. "Chúng tôi bỏ phiếu cho Xiaomi bởi vì nó đã là một thương hiệu công nghệ tiêu dùng nổi tiếng và có nguồn dự trữ tiền mặt dồi dào để đảm bảo nó sẽ tồn tại trong thị trường cạnh tranh cao," Nick Lai, một nhà phân tích của JPMorgan cho biết. "Những lợi thế này là tài sản hiếm có đối với các nhà sản xuất ô tô điện ở Trung Quốc."

Xiaomi đã công bố SU7 vào cuối năm 2023, ba năm sau khi tuyên bố sẽ tham gia vào lĩnh vực kinh doanh xe điện. Chiếc xe, đối thủ của Tesla Model 3, dẫn đầu thị trường, có phạm vi hoạt động 700km. Tuy nhiên, Xiaomi cho biết vào tháng 8 rằng bộ phận xe điện của họ sẽ cần có thời gian để tạo ra lợi nhuận vì họ phải gánh chịu chi phí khổng lồ cho nghiên cứu và phát triển (R&D), cũng như tiếp thị.

Bộ phận xe điện của nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn thứ ba quốc gia này có thể lỗ ròng 4,1 tỷ nhân dân tệ hoặc 68.000 nhân dân tệ mỗi xe vào năm 2024, Citigroup ước tính vào tháng 4.

Trong báo cáo thu nhập quý II, Xiaomi cho biết họ đang đặt mục tiêu giao 120.000 chiếc SU7 trong năm nay. Chiếc xe có kiểu dáng đẹp và hiệu suất ngang ngửa xe thể thao. Nó được cung cấp năng lượng bởi động cơ điện HyperEngine của Xiaomi và pin từ CATL của Trung Quốc. Nó cũng có hệ thống lái tự động: một bộ cảm biến và hệ thống trí tuệ nhân tạo hoạt động cùng nhau để mang đến một loạt các tính năng tự lái. SU7 cũng có thể kết nối với các thiết bị gia dụng, cho phép người lái hoặc hành khách bật điều hòa trong nhà khi xe đến gần, chẳng hạn.

"Với công nghệ pin và kỹ thuật số đã được hoàn thiện, có sẵn cho tất cả các nhà sản xuất ô tô lớn, giờ đây việc tạo ra một chiếc xe điện đẹp mắt với phạm vi lái xe dài và công nghệ kỹ thuật số tinh vi đã trở nên dễ dàng," Cao Minjie, giám đốc bán hàng của IM Motors, một đơn vị xe điện cao cấp của SAIC Motor, nhà sản xuất ô tô nội địa lớn nhất Trung Quốc đại lục cho biết. Trung Quốc thống trị chuỗi cung ứng xe điện, nắm giữ hơn 3/4 năng lực sản xuất pin của thế giới. Theo Insight and Info Consulting có trụ sở tại Bắc Kinh, các công ty đại lục cũng chiếm hơn 2/3 thị trường trong tất cả các danh mục linh kiện cần thiết để lắp ráp xe điện.


1729935318675.png


"Xiaomi không thực sự có lợi thế công nghệ so với các đối thủ trong nước bao gồm IM Motors, nhưng nhận thức về thương hiệu điện thoại thông minh của họ [trong số người mua] và chiến thuật tiếp thị hiệu quả đã thúc đẩy doanh số bán hàng một cách mạnh mẽ," Cao nói. Weng đồng ý. "SU7 là sản phẩm được hưởng lợi từ những công nghệ xe điện mới nhất," anh nói. "Nhưng Xiaomi đã xây dựng thành công nó trở thành đại diện tốt nhất cho sức mạnh thiết kế và sản xuất xe điện của Trung Quốc."

Hai gã khổng lồ công nghệ khác của Trung Quốc, nhà sản xuất thiết bị viễn thông Huawei và hãng công cụ tìm kiếm Baidu, cũng đang phát triển xe điện thông minh để thách thức những người chơi đã tồn tại từ trước. Họ có lợi thế hơn các nhà sản xuất ô tô thông thường về lái xe tự hành, nhận dạng khuôn mặt, nâng cấp phần mềm qua mạng, các tính năng được liên kết với điện thoại và tự đỗ xe.

"Những chiếc xe điện thông minh do các công ty công nghệ Trung Quốc phát triển đều có pin hiệu suất cao, buồng lái kỹ thuật số và hệ thống tự lái, nhưng doanh số bán hàng của họ rất khác nhau ngay cả khi giá được ấn định ở cùng một mức," Phate Zhang, người sáng lập CnEVPost, nhà cung cấp dữ liệu xe điện có trụ sở tại Thượng Hải cho biết. "Huawei và Xiaomi, những công ty có điện thoại thông minh bom tấn thành công về mặt thương mại tại thị trường nội địa, đã báo cáo doanh số bán xe điện tăng vọt, vì những khách hàng trung thành của họ cũng tin tưởng vào xe hơi của họ."

Xe điện mang thương hiệu Aito của Huawei sử dụng pin lithium-ion-phosphate-cobalt-manganese (LMFP) để cung cấp phạm vi lái xe ít nhất là 1.220 km. Trong bảy tháng đầu năm 2024, doanh số bán hàng của Aito đã tăng 663% lên 238.287 chiếc. Tuy nhiên, mẫu xe sản xuất đầu tiên từ công ty xe điện Jiyue do Baidu hậu thuẫn đã không thu hút được nhiều người lái xe đại lục mặc dù công ty tuyên bố rằng hệ thống tự lái của xe đạt tiêu chuẩn tự hành cấp độ 4 (L4) do Hiệp hội Kỹ sư Ô tô (SAE International) có trụ sở tại Hoa Kỳ đặt ra.

1729935348282.png


Lái xe tự hành L4 không yêu cầu sự can thiệp của con người trong hầu hết các trường hợp, nhưng người lái xe vẫn có tùy chọn tự mình kiểm soát xe. Jiyue đã ra mắt mẫu xe thứ hai vào tháng 8. Jiyue không xuất hiện trong danh sách 15 nhà sản xuất ô tô điện hàng đầu Trung Quốc tính theo doanh số bán hàng hàng tháng, theo dữ liệu từ Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc (CPCA).

Các nhà phân tích ngành công nghiệp cho biết, các thị trường xe điện hàng đầu đang hướng tới một điểm uốn về ngang giá, nơi xe điện sẽ rẻ hơn xe chạy bằng xăng. Ngành công nghiệp pin xe điện được mở rộng và công nghệ cải tiến khiến điều này trở nên tất yếu. Quá trình chuyển đổi dự kiến sẽ diễn ra sớm nhất là trong năm nay ở Châu Âu, năm 2025 ở Trung Quốc, năm 2026 ở Hoa Kỳ và năm 2027 ở Ấn Độ đối với xe cỡ trung bình - và thậm chí sớm hơn đối với xe nhỏ hơn.

Theo một giám đốc điều hành cấp cao tại Suzhou Hazardtex, nhà cung cấp pin chuyên dụng, một mô-đun pin cung cấp phạm vi lái xe 500 km chiếm khoảng 40% tổng chi phí của xe điện cách đây ba năm, nhưng tỷ lệ này đã giảm xuống còn 30%.

Theo David Li Yifan, Giám đốc điều hành của Hesai Group của Trung Quốc, một trong những nhà sản xuất thiết bị lớn nhất thế giới, cảm biến lidar, sử dụng chùm tia laze để đo khoảng cách để những chiếc xe có khả năng tự hành có thể tạo ra bản đồ chính xác về các vật thể xung quanh chúng, cũng đã trở nên rẻ hơn. từ hàng nghìn đô la vài năm trước.

"Đây là thời điểm tốt nhất để gia nhập thị trường xe điện, với những linh kiện tốt từ các nhà cung cấp trong chuỗi cung ứng," Soh Weiming, người sáng lập và chủ tịch của công ty khởi nghiệp xe điện BeyonCa của Trung Quốc cho biết. Với 16 năm kinh nghiệm là giám đốc điều hành cấp cao tại Volkswagen ở Trung Quốc, Soh cho biết ngoài việc thiết kế và lắp ráp xe, các nhà sản xuất ô tô hiện nay phải ưu tiên hàng đầu cho việc định vị và xây dựng thương hiệu để nổi bật trong thị trường đông đúc.

1729935362094.png


Về phần mình, BeyonCa đang nỗ lực để cạnh tranh với BMW và Mercedes-Benz bằng cách phát triển xe điện cao cấp. Không nghi ngờ gì nữa, ngành công nghiệp này đang tạo ra một loạt các mô hình tiên tiến ấn tượng. Lian Yubo, nhà khoa học chính và kỹ sư ô tô chính của BYD, nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới, cho biết những đổi mới về động cơ, khung gầm và buồng lái sẽ xác định tương lai của di động.

"Xe cộ sẽ được chuyển đổi thành không gian làm việc và giải trí, do đó định hình lại mối quan hệ giữa người lái, hành khách và phương tiện," ông nói. "Một chiếc xe lý tưởng sẽ thông minh hơn, xanh hơn và có thể mang đến sự thoải mái cho người dùng xe trong nhiều trường hợp hơn."

Người mua đã bị thuyết phục. Ô tô điện đã bán chạy hơn ô tô chạy bằng xăng kể từ tháng 7 ở Trung Quốc - thị trường xe điện lớn nhất thế giới - do trợ cấp của chính phủ và giảm giá mạnh đã thúc đẩy doanh số bán hàng. Tổng cộng 1,12 triệu xe điện chạy pin và xe hybrid cắm điện đã được bàn giao cho khách hàng trong tháng 9, tăng 50,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Xe điện chiếm 53,3% tổng doanh số bán xe trên toàn quốc, theo CPCA.

Trong thị trường sôi động này, 50 nhà sản xuất xe điện của Trung Quốc dự kiến sẽ tung ra hơn 50 mẫu xe mới trong năm nay, chi hàng tỷ nhân dân tệ cho R&D cũng như tiếp thị, theo Suolei, một công ty tư vấn ở Thượng Hải. Nhưng chỉ một số ít sẽ tạo ra đủ doanh số để bù đắp chi phí phát triển của họ. Hiện tại, chỉ có BYD và Li Auto là có lãi.

1729935396506.png


Vào tháng 4, Goldman Sachs ước tính rằng lợi nhuận của toàn bộ ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc có thể chuyển biến tiêu cực trong năm nay nếu BYD giảm thêm 7%, tương đương 10.300 nhân dân tệ, giá xe của họ. Các công ty đã tăng cường giảm giá lên mức chưa từng có trong năm nay để thu hút người mua, làm dấy lên lo ngại về tình trạng dư thừa công suất. Các nhà sản xuất xe điện đã giảm giá kỷ lục 124 mẫu xe từ tháng 1 đến tháng 9, vượt qua 97 mẫu xe được giảm giá vào năm 2023, CPCA cho biết trong một báo cáo vào đầu tháng này.

Cuộc chiến giảm giá đã làm dấy lên lo ngại về sự bền vững của thị trường xe điện lớn nhất thế giới, vì các nhà phân tích dự đoán hàng chục công ty hoạt động kém hiệu quả sẽ bị loại bỏ khi cạnh tranh leo thang. Hà Tiểu Bằng, Giám đốc điều hành của Xpeng, cho biết vào năm ngoái rằng chỉ có 8 nhà sản xuất ô tô sẽ tồn tại vào năm 2027, bởi vì những công ty nhỏ hơn sẽ không tồn tại.

"Bạn có thể lập luận rằng khách hàng rất vui vì họ đặt cược rằng họ sẽ mua được một chiếc xe hơi rẻ tiền," Jochen Goller, thành viên ban quản trị của BMW cho biết. "Vấn đề là, đôi khi họ không biết liệu thương hiệu xe mà họ đang mua có còn tồn tại trong hai năm nữa hay không."
 
Bên trên