Vẽ rồng trên ly cà phê

Hồ Thị Thanh Trà

Well-known member
Bằng cổ tay mềm mại, barista Phan Thanh Anh đã tạo nên những hình vẽ phức tạp trên ly cà phê như rồng, ông già Noel chỉ bằng ly sữa, gây ấn tượng với thực khách.
12

Phan Thanh Anh, 28 tuổi, sống tại TP HCM, từng tham gia nhiều giải về latte art và vô địch cuộc thi The Art In Amazing Cup 2025. Latte art là một kỹ thuật trang trí trên ly cà phê bằng sữa.
Anh chú ý đến bộ môn latte art từ cuối năm 2021 khi nhìn thấy một barista (người chuyên pha chế cà phê) vẽ hình wing tulip - biến thể nâng cao của hình hoa tulip. Sau đó, Phan Anh cũng tò mò, tự học trên mạng nhưng nhận ra "càng học càng sai". Bộ môn này không "dễ ăn" như anh tưởng, đòi hỏi phải có sự đầu tư chuyên sâu, học bài bản.
Latte là món cà phê xuất phát từ Italy, tạo nên bởi espresso, sữa nóng và lớp bọt sữa phía trên. Để thức uống thêm phần bắt mắt, các barista bắt đầu vẽ hình trên bề mặt ly latte bằng sữa đánh bọt với hình thường thấy là trái tim, lá dương xỉ (rosetta), hoa tulip, thiên nga.

Một ly espresso có lớp crema (bọt nâu sẫm trên bề mặt) vừa đủ và thao tác đánh bọt đúng chuẩn là hai yếu tố cơ bản để tạo nên ly latte đẹp mắt. Quá trình vẽ trên ly latte áp dụng cả kiến thức vật lý lẫn khoa học.

Để tạo ra bọt sữa siêu mịn khi rót vào ly, người pha chế sẽ dùng hơi nước đánh nóng sữa thật nhanh. Quá trình này làm thay đổi tính chất vật lý của sữa. Sữa gồm đường, chất béo và protein nên khi được đánh nóng, chất béo và đường phân rã thành các cấu trúc nhỏ hơn, làm sữa ngọt và mịn.
Sau khi đã đánh sữa xong, bước tiếp theo là rót vào espresso - đây là lúc vật lý lên tiếng. Barista rót sao cho phần sữa lỏng đi trước, phần bọt nổi lên sau để tạo hình.
Theo anh, kỹ thuật latte art không đơn thuần là trang trí, còn thể hiện trình độ của barista trong việc kiểm soát dòng sữa và cà phê. Trong ngành pha chế cà phê, latte art giúp nâng cao trải nghiệm thị giác, tăng giá trị cảm nhận cho khách hàng và thường được sử dụng trong các quán cà phê cao cấp hoặc những cuộc thi chuyên nghiệp.


Phan Anh chia sẻ trong latte art có hai kỹ thuật chính khi lắc tay để tạo hình, gồm lắc bằng cả cánh tay hoặc bằng cổ tay. Việc lắc bằng cánh tay giúp kiểm soát dòng sữa ổn định hơn, tạo ra những họa tiết lớn, rõ ràng như rosetta.
Ngược lại, lắc bằng cổ tay mang đến sự linh hoạt, giúp các đường nét trở nên mềm mại và tinh tế hơn. Anh lựa chọn phương pháp lắc cổ tay, vì vậy cần luyện tập thường xuyên để cổ tay dẻo dai, uyển chuyển khi cầm ca sữa.

Trước khi thắng giải latte art đầu tiên, Phan Anh cũng từng thất bại ít nhất bốn cuộc thi. Anh nhận ra phân tâm hay run tay khiến hình vẽ của mình không đẹp như thử ở nhà. Để khắc phục, Phan Anh thường luyện tập lắc tay, rót và tưởng tượng ra hình mỗi ngày bằng nước lọc.
"Muốn vẽ một ly latte đẹp, tâm phải tĩnh, đầu óc không phân tâm bởi những thứ xung quanh", anh nói, cho biết nếu đang lắc sữa bỗng dừng tay hoặc lệch nhịp sẽ khiến hình bị vỡ, đứt đoạn.
Anh cũng vượt qua nỗi sợ phân tâm bằng cách sử dụng tiếng nhạc lớn khi tập tại nhà. Ngoài ra, anh hay gọi bạn bè tới để đánh giá trong quá trình tạo hình, đồng thời cải thiện khả năng tập trung, chọn lọc âm thanh nên nghe khi đang vẽ.
Trong ảnh là tạo hình bước đầu của thiên nga - hình cơ bản của kỹ thuật latte art. Ở bước này, barista đã sử dụng cả kỹ thuật vẽ rosetta cho phần cánh và thân.

Bấm để lật ảnh sau/trước


Ảnh trước, thành quả hình thiên nga sau khoảng một phút 30 giây thao tác của Phan Anh.

Ảnh sau, hình ông già Noel đang cười là mẫu vẽ Phan Anh yêu thích nhất khi đem về cho anh chức vô địch tại giải The Art In Amazing Cup 2025 do Hiệp hội cà phê Buôn Ma Thuột tổ chức.
Kỹ thuật chính được sử dụng là rosetta nhưng được biến tấu. Phần lá ở bên trái gương mặt sẽ được đổ dài và cong hơn bên phải, tạo cảm giác như khuôn mặt đang nghiêng và có chiều sâu. Hai lá nhỏ ở phần cằm được đặt khéo léo để tái hiện chiếc cằm đặc trưng của ông già Noel.
Ở phía trên đỉnh đầu, một lá cong nhẹ tạo chiếc nón Noel và một chóp tròn nhỏ ở cuối nón để làm điểm nhấn. Đôi mắt ông già Noel được vẽ hơi hướng lên trên, tạo cảm giác vui vẻ như đang cười.
 
Bên trên